محدود کردن شارژ باتری به 80 درصد واقعاً باعث افزایش عمر باتری می‌شود؟

این روزها گوشی‌های هوشمند بخش جدانشدنی از زندگی روزمره‌ان. از صبح که بیدار می‌شیم تا شب که می‌خوابیم، گوشی همیشه همراهمونه. اما یه مشکلی هست: باتری گوشی‌ها بعد از یه مدت انگار دیگه اون حال و روز سابق رو ندارن! ظرفیت‌شون کم می‌شه، زودتر خالی می‌شن و گاهی حتی وسط روز خاموش می‌شن. حالا یه راه‌حل ساده و علمی وجود داره که می‌تونه به باتری گوشی کمک کنه عمر طولانی‌تری داشته باشه: محدود کردن شارژ به 80 درصد.

این روش شاید یه کم عجیب به نظر بیاد، ولی توی این مقاله با مجله یوپ شاپ قراره ببینیم چرا این کار می‌تونه به نفع باتری باشه، چه فایده‌هایی داره و آیا واقعاً برای همه به‌صرفه‌ست یا نه. بیاید با هم یه نگاهی به این موضوع بندازیم!

چرا باتری‌ها خراب می‌شن؟

باتری‌های گوشی‌های هوشمند، که بیشترشون از نوع لیتیوم-یونی هستن، به مرور زمان فرسوده می‌شن. این یه روند طبیعیه، چون مواد شیمیایی داخل باتری بعد از هر بار شارژ و دشارژ یه کم از توانشون رو از دست می‌دن. اما یه سری چیزا هست که این فرایند رو حسابی سرعت می‌ده. بیاید نگاهی بندازیم به دشمنای اصلی باتری:

اولین دشمن، گرماست. وقتی گوشی توی محیط گرم شارژ می‌شه، مثلاً روی داشبورد ماشین زیر آفتاب یا نزدیک وسایل گرمایشی، مواد شیمیایی داخل باتری واکنش‌های ناخواسته‌ای نشون می‌دن. این گرما باعث می‌شه ساختار داخلی باتری، مثل الکترودها، سریع‌تر تخریب بشه. حتی اگه گوشی رو توی کیس ضخیم شارژ کنید و گرما جایی برای فرار نداشته باشه، باتری آسیب می‌بینه.

دومین دشمن، ولتاژ بالاست. وقتی باتری مدام تا 100 درصد شارژ می‌شه، تحت فشار زیادی قرار می‌گیره. این ولتاژ بالا به لایه‌های داخلی باتری استرس وارد می‌کنه و باعث می‌شه ظرفیتش به مرور کم بشه. فکر کنید مثل یه فنر باشه که مدام تا آخر کشیده می‌شه؛ بعد از یه مدت دیگه نمی‌تونه درست برگرده به حالت اولیه. برای همین، شارژ کردن تا 80 درصد می‌تونه این فشار رو کم کنه.

یه عامل دیگه هم چرخه‌های شارژه. هر بار که باتری از صفر به 100 درصد می‌رسه، یه چرخه شارژ کامل می‌شه. باتری‌های لیتیوم-یونی معمولاً بین 300 تا 500 چرخه شارژ عمر می‌کنن. اما اگه فقط تا 80 درصد شارژ بشن، این چرخه‌ها کمتر فشار میارن و باتری دیرتر فرسوده می‌شه. یه نکته دیگه هم شارژهای سریع و پیاپی توی ولتاژهای بالاست که می‌تونه به باتری آسیب بزنه، مخصوصاً اگه شارژر غیراستاندارد باشه.

پس خلاصه‌اش اینه: گرما، شارژ کامل تا 100 درصد و استفاده نادرست از شارژرها باعث می‌شن باتری زودتر از چیزی که باید خراب بشه. 

مزایای محدود کردن شارژ به 80 درصد

حالا که دلایل خرابی باتری رو بررسی کردیم، بیاید ببینیم چرا محدود کردن شارژ به 80 درصد می‌تونه یه ایده خوب باشه. این روش، که بعضی از کاربرا و حتی سازنده‌های گوشی بهش رو آوردن، چند تا فایده مهم داره که می‌تونه عمر باتری گوشی رو حسابی بیشتر کنه.

اولین مزیت اینه که فشار روی باتری کم می‌شه. وقتی شارژ باتری به 100 درصد می‌رسه، ولتاژ بالایی بهش وارد می‌شه که به مواد شیمیایی داخل باتری استرس وارد می‌کنه. اما وقتی شارژ رو تا 80 درصد نگه می‌داریم، این ولتاژ کمتره و باتری توی یه حالت راحت‌تر کار می‌کنه. نتیجه؟ مواد داخل باتری دیرتر فرسوده می‌شن و ظرفیتش برای مدت طولانی‌تری حفظ می‌شه.

دومین فایده به چرخه‌های شارژ برمی‌گرده. هر باتری یه تعداد مشخص چرخه شارژ داره، مثلاً 300 تا 500 چرخه. اگه فقط تا 80 درصد شارژ کنیم، هر چرخه کمتر به باتری فشار میاره، انگار که داریم یه جورایی چرخه‌ها رو کش می‌دیم. این یعنی باتری می‌تونه برای سال‌های بیشتری درست کار کنه، مخصوصاً برای کسایی که گوشی‌شون رو دو سه سال یا حتی بیشتر نگه می‌دارن.

یه نکته دیگه اینه که خیلی از گوشی‌های مدرن، مثل مدل‌های جدید سامسونگ، اپل یا گوگل، خودشون قابلیت‌هایی برای مدیریت شارژ دارن. مثلاً می‌تونن شارژ رو به‌صورت خودکار توی 80 درصد متوقف کنن یا سرعت شارژ رو توی مراحل آخر کم کنن. اینجوری حتی لازم نیست خودمون دستی حواسمون باشه؛ گوشی خودش مراقب باتریش هست.

در نهایت، این روش برای کسایی که نگران سلامت باتری هستن و نمی‌خوان زودبه‌زود گوشی عوض کنن، خیلی کاربردیه. مثلاً اگه کسی عادت داره گوشی رو شب تا صبح به شارژر وصل کنه، محدود کردن شارژ به 80 درصد می‌تونه یه تغییر کوچیک با اثر بزرگ باشه. 

معایب و چالش‌های محدود کردن شارژ به 80 درصد

محدود کردن شارژ به 80 درصد فواید خوبی برای باتری داره، اما مثل هر روش دیگه‌ای، یه سری چالش و معایب هم داره که باید بهشون توجه کنیم. این روش برای همه موقعیت‌ها یا همه آدما مناسب نیست. بیاید نگاهی به چند تا از این چالش‌ها بندازیم.

اولین نکته اینه که با محدود کردن شارژ به 80 درصد، عملاً 20 درصد از ظرفیت باتری استفاده نمی‌شه. برای کسایی که روزای شلوغی دارن یا زیاد از گوشی استفاده می‌کنن، این یعنی ممکنه وسط روز باتری کم بیارن. مثلاً اگه کسی مدام در حال استفاده از نقشه، پخش موسیقی یا بازی با گوشی باشه، شاید شارژ 80 درصد تا آخر روز دووم نیاره. این موضوع می‌تونه یه کم دردسر درست کنه، مخصوصاً اگه دسترسی به شارژر تو طول روز سخت باشه.

یه چالش دیگه اینه که این روش نیاز به تغییر عادت داره. خیلی‌ها عادت دارن گوشی رو شب تا صبح به شارژر وصل کنن یا همیشه باتری رو تا 100 درصد پر کنن. حالا اگه بخوایم این عادت رو عوض کنیم و شارژ رو دستی روی 80 درصد نگه داریم، ممکنه یه کم اذیت‌کننده باشه. البته گوشی‌های جدیدتر، مثل بعضی مدل‌های سامسونگ یا اپل، تنظیمات خودکار برای محدود کردن شارژ دارن، ولی همه گوشی‌ها این قابلیت رو ندارن و ممکنه لازم باشه از برنامه‌های جانبی یا حتی تایمر استفاده کنیم.

یه نکته دیگه هم اینه که این روش برای همه یه اندازه مفید نیست. اگه کسی هر یکی دو سال گوشی‌ش رو عوض می‌کنه، شاید اصلاً متوجه تفاوت عمر باتری نشه، چون باتری هنوز تو اون مدت به اندازه کافی قویه. این روش بیشتر به درد کسایی می‌خوره که می‌خوان گوشی‌شون رو سه چهار سال یا بیشتر نگه دارن.

نکات عملی برای مراقبت از باتری

برای اینکه باتری گوشی عمر طولانی‌تری داشته باشه، یه سری کارای ساده می‌تونید انجام بدید که هم به سلامت باتری کمک می‌کنه و هم نیازی به زحمت زیاد نداره. این نکات رو می‌شه کنار محدود کردن شارژ به 80 درصد یا حتی به‌تنهایی استفاده کرد. بیاید یه نگاهی به چند تا پیشنهاد کاربردی بندازیم:

• شارژ تو محیط خنک: گوشی رو تو محیط‌های گرم، مثل زیر نور مستقیم آفتاب، داخل ماشین داغ یا نزدیک وسایل گرمایزی شارژ نکنید. گرما دشمن شماره یک باتریه و می‌تونه خیلی سریع بهش آسیب بزنه. یه جای خنک و با جریان هوای مناسب برای شارژ انتخاب کنید.
• استفاده از شارژر استاندارد: همیشه از شارژر اصلی گوشی یا شارژرهای باکیفیت و استاندارد استفاده کنید. شارژرهای ارزون و غیراصل ممکنه ولتاژ نامناسب به باتری بدن و باعث خرابیش بشن.
• فعال کردن تنظیمات هوشمند شارژ: خیلی از گوشی‌های جدید، مثل مدل‌های اپل، سامسونگ یا گوگل، قابلیت‌هایی مثل «شارژ بهینه» یا «محدود کردن شارژ» دارن. این تنظیمات رو تو قسمت باتری گوشی فعال کنید تا خودشون شارژ رو مدیریت کنن و فشار روی باتری کم بشه.تو بخش بعدی بیشتر درباره ش توضیح میدیم.
• اجتناب از شارژ طولانی‌مدت: گوشی رو برای ساعت‌های طولانی، مثلاً کل شب، به شارژر وصل نکنید، مگر اینکه تنظیمات محدود کردن شارژ فعال باشه. این کار می‌تونه به مرور به باتری فشار بیاره.
• استفاده از برنامه‌های بررسی سلامت باتری: برنامه‌هایی مثل AccuBattery می‌تونن به شما نشون بدن باتری چطور کار می‌کنه و چه موقع بهتره شارژ رو متوقف کنید. این برنامه‌ها اطلاعات مفیدی درباره سلامت باتری و چرخه‌های شارژ می‌دن.
• خاموش کردن قابلیت‌های غیرضروری موقع شارژ: وقتی گوشی به شارژ وصله، بهتره وای‌فای، بلوتوث یا GPS رو خاموش کنید، مگر اینکه واقعاً لازم باشن. این کار باعث می‌شه گوشی کمتر گرم بشه و شارژ سریع‌تر انجام بشه.

این نکات ساده می‌تونن تفاوت بزرگی تو سلامت باتری ایجاد کنن. 

چطور شارژ رو به 80 درصد محدود کنیم؟

بعد از اینکه فواید و چالش‌های محدود کردن شارژ به 80 درصد رو بررسی کردیم، حالا وقتشه ببینیم این کار رو چطور می‌شه عملی کرد. خوشبختانه، خیلی از گوشی‌های مدرن تنظیماتی دارن که این کار رو راحت می‌کنن. برای گوشی‌هایی که این قابلیت رو ندارن هم راه‌حل‌هایی وجود داره. بیاید قدم‌به‌قدم نگاهی بندازیم:

برای گوشی‌های اندرویدی (مثل سامسونگ، شیائومی یا گوگل):

• به تنظیمات گوشی (Settings) برید.
• بخش «باتری» یا «باتری و مراقبت از دستگاه» (Battery and Device Care) رو پیدا کنید.
• روی گزینه «باتری» بزنید و دنبال تنظیماتی مثل «محافظت از باتری» یا «حداکثر شارژ» بگردید.
• معمولاً می‌تونید گزینه‌ای رو فعال کنید که شارژ رو روی 80 یا 85 درصد نگه می‌داره. مثلاً سامسونگ یه گزینه به اسم «Battery Protection» داره که این کار رو خودکار انجام می‌ده.

برای آیفون:

• به تنظیمات (Settings) برید و بخش «باتری» (Battery) رو انتخاب کنید.
• روی «سلامت باتری و شارژ» (Battery Health & Charging) بزنید.
• گزینه «شارژ بهینه» (Optimized Battery Charging) رو فعال کنید. این قابلیت باعث می‌شه گوشی بیشتر مواقع شارژ رو توی 80 درصد نگه داره و فقط وقتی لازمه (مثلاً قبل از اینکه صبح از خواب بیدار بشید) به 100 درصد برسه.

برای گوشی‌های بدون تنظیمات داخلی:
اگه گوشی‌تون قابلیت محدود کردن شارژ رو نداره، می‌تونید از برنامه‌های جانبی مثل AccuBattery (برای اندروید) استفاده کنید. این برنامه‌ها وقتی شارژ به 80 درصد می‌رسه هشدار می‌دن. البته باید خودتون گوشی رو از شارژر جدا کنید، چون این برنامه‌ها نمی‌تونن شارژ رو خودکار قطع کنن. یه راه ساده‌تر هم اینه که یه تایمر تنظیم کنید تا وقتی شارژ به حدود 80 درصد رسید، بهتون یادآوری کنه.

این روش‌ها کمک می‌کنن تا بدون دردسر زیاد، باتری گوشی تو یه حالت سالم‌تر نگه داشته بشه.

کلام آخر

محدود کردن شارژ باتری به 80 درصد یا استفاده از روش‌های مراقبت از باتری، یه انتخاب شخصیه که می‌تونه به طولانی‌تر شدن عمر گوشی کمک کنه. مهم اینه که هر کس با توجه به نیازها و عادت‌هاش، بهترین روش رو برای خودش پیدا کنه. چه تصمیم بگیرید این روش رو امتحان کنید و چه بخواید فقط یه کم بیشتر حواستون به باتری باشه، یه قدم کوچیک می‌تونه تفاوت بزرگی ایجاد کنه. مرسی که تا انتها با مجله یوپ شاپ همراه بودید!